بیماری ریفلاکس معده یا اسید معده چیست | دلایل به وجود آمدن اسید معده

سوزش معده و برگشت اسید معده که به آن ریفلاکس معده گفته می شود را تقریبا اکثر مردم تجربه کرده اند. این مسأله معمولا همراه با سوزش و احساس تلخی در حلق، همراه می باشد. در این مطلب قصد داریم علاوه بر تعریف علمی ریفلاکس معده، علائم، عوارض و راه های پیشگیری آن را هم بیان کنیم.

بیماری ریفلاکس معده یا اسید معده چیست ؟

ریفلاکس معده که بین عموم مردم به ترش کردن معروف است، به معنی آسیب های موکوزی و نشانه های مزمن به دلیل بازگشت غیر طبیعی اسید معده به مری می باشد. بین مری و معده دریچه ای است که موقع بلعیدن غذا، این دریچه باز و غذا وارد معده می شود. بعد از وارد شدن این غذا دریچه مجدد بسته می شود. در صورتی که این دریچه ضعیف یا دچار مشکل شده باشد، اسید معده که برای هضم غذا ترشح می شود از آن عبور کرده و به مری می رسد. پزشکان معتقد هستند که در صورتی که فرد بیش از دو بار در هفته دچار ریفلاکس معده می شود، به بیماری ریفلاکس مبتلا می باشد.

دلایل به وجود آمدن بیماری اسید معده چیست ؟

همانطور که گفته شد برگشت اسید معده به مری بر اثر ضعف دریچه مری و اختلال در عملکرد آن می باشد. عواملی که می توانند خطر ابتلا به ریفلاکس معده را افزایش دهند عبارت اند از

• فتق هیاتال
• بارداری
• سیگار کشیدن
• خشکی دهان
• دیابت
• تاخیر در تخلیه معده
• آسم
• اختلالات بافت پیوندی
• سریع خوردن غذا و نجویدن آن
  
• استفاده زیاد از غذاهای چرب، شور و تند
• افراط در مصرف ادویه و فلفل
• استفاده زیاد فست فود
• مصرف سس های چرب و پرنمک
• مصرف میوه های ترش
• استفاده زیاد از کافئین
• چای زیاد
• خوردن نانی که خوب پخته نشده
• افزایش وزن
• بلافاصله دراز کشیدن بعد از غذا
• الکل و نوشابه های گاز دار
• استرس و فشار عصبی
• پوشیدن لباس های تنگ

علائم و نشانه های بیماری رفلاکس اسید معده چیست ؟

• سوزش سر دل همراه با درد قفسه سینه و حتی گلو
• بازگشت غذا و یا مایع به دهان
• احساس مزه تلخ یا ترش در دهان
• سوء هاضمه همراه با درد در بالای شکم
• سخت شدن بلعیدن و تنفس
• گلو درد
• سکسکه شدید
• استفراغ

اسید معده یا ریفلاکس معده چه عوارضی دارد ؟

التهاب موضعی در مری

باریک شدن مری

زخم مری

مری بارت یا تغییرات پیش سرطانی در مری

راه های پیشگیری از اسید معده را بیشتر بشناسید

برای جلوگیری از ابتلا به اسید معده، اصلاح سبک زندگی و انتخاب رژیم غذایی سالم بسیار ضروری می باشد. برای جلوگیری از رفلاکس معده به موارد زیر دقت کنید .

• پرهیز از مصرف غذای زیاد و پر حجم
• تا 3 ساعت قبل از خواب غذا مصرف نکنید
• بالا نگه داشتن سر هنگام خواب
• پرهیز از سیگار
• عدم مصرف الکل
• کم کردن مصرف کافئین
• استفاده از غذاهای سرشار از فیبر
• کاهش وزن
• کنترل استرس و اضطراب
• فشار نیاوردن به شکم
  
• دراز نکشیدن بلافاصله بعد از غذا

راه های درمان بیماری ریفلاکس معده با استفاه از طب نوین و طب سنی

درمان ریفلاکس معده با طب نوین

در طب نوین ریفلاکس معده با دو روش دارویی و جراحی ممکن است.

درمان دارویی اسید معده

داروهای ضد اسیدی که اسید معده را خنثی می کنند. داروهایی مثل مالاکس، میلانتا، گلوسیل ، گاویسکون، رولاید و تامس باعث تسکین رفلاکس معده می شود.

داروهای کاهش دهنده تولید اسید. داروهایی مانند تاگامتHB، فاموتیدین، نیزاتیدین و رانیتیدین.

داروهای مسدود کننده تولید اسید و بهبود دهنده مری، داروهایی مانند لانسوپرازول و امپرازول باعث انسداد تولید اسید می شوند.

در صورتی که با تجویز این داروها، ریفلاکس معده بهبود نیافت پزشک می تواند داروهای زیر را تجویز کند.

مسدود کننده های گیرنده H2

مهار کننده پروتون پمپ

تقویت کننده اسفنکتر تحتانی مری

درمان رفلاکس معده با جراحی

در صورتی که بیمار به درمان های دارویی پاسخ مثبت ندهد پزشک از روش جراحی برای درمان او استفاده می کند. عمل جراحی  Fundoplication یا تازانی بالای معده، یکی از عمل های جراحی برای درمان ریفلاکس معده می باشد. در این جراحی پزشک، قسمت بالایی معده ( فوندوس ) را به قسمت پایین مری می پیچد و آن را می دوزد. با این کار قسمت پایین مری به معده متصل می شود. همچنین دریچه بین مری و معده که بر اثر بیماری ضعیف شده، تقویت می شود.

درمان طبیعی و سنتی ریفلاکس معده

علاوه بر درمان دارویی رفلاکس، طب سنتی و گیاهی می تواند به شما در کاهش و درمان رفلاکس کمک کند در ادامه چند مورد از راه های درمان سنتی رفلاکس معده را بررسی می کنیم.

برگ ریحان : ریحان خاصیت ضد نفخ دارد و برای کاهش اسید معده مناسب می باشد. چند برگ ریحان را مصرف یا در آب جوش قرار داده و بعد از صاف کردن مصرف کنید.

رازیانه : جویدن تخم رازیانه پس از غذا مانع از رفلاکس معده می شود. چای رازیانه نیز برای این بیماری مناسب است.

دارچین : این ادویه باعث تسهیل فرایند هضم  و جذب غذا شده و از ابتلا به رفلاکس جلوگیری می کند.

آب دوغ : به دلیل اسید لاکتیک بودن آب دوغ، اسید معده کنترل می شود.

میخک : میخک خاصیت ضد نفخ دارد و از ایجاد گاز معده جلوگیری می کند. استفاده از میخک در غذا می تواند احتمال ابتلا به رفلکس را کاهش دهد.

زنجبیل : زنجبیل به دلیل خاصیت های فراوانی که دارد موجب تسکین معده می شود.

شیر سرد : شیر به دلیل سرشار بودن از کلسیم ،از تشکیل اسید معده جلوگیری می کند.

کلام آخر

رفلاکس معده یک عارضه معمول بین جامعه می باشد که تقریبا 20% مردم به آن مبتلا هستند. رژیم غدایی و سبک زندگی نامناسب از مهمترین عوامل ابتلا به رفلاکس معده می باشد. در صورتی که این عارضه بیش از دو بار در هفته برای فرد تکرار شود احتمالا فرد، مبتلا به ریفلاکس معده بوده و به پزشک باید مراجعه کند. کسب اطلاعات لازم در مورد این بیماری و راه های درمان آن می تواند تشخیص و درمان آن را سرعت ببخشد.